Μέγας Βασίλειος
Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ
Απόσπασμα από το κείμενο:
"Μέγας Βασίλειος & Άγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος
Οἱ γνήσιοι Ἀδελφοί, φίλοι καί στυλοβάτες
τῆς Ἐκκλησίας μας Ἐπίσκοποι".
Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε τό 329/330 στήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας. Ἔλαβε τό ὄνομα τοῦ πατέρα του καί ἀμέσως παρεδόθη σέ φτωχή γνωστή οἰκογένεια τῆς Νεοκαισαρείας τοῦ Πόντου γιά νά τόν μεγαλώσει.
Οἱ γονεῖς του Βασίλειος καί Ἐμμέλεια κατάγονταν ὁ πρῶτος ἀπό τόν Πόντο καί ἡ δεύτερη ἀπ' τήν Καππαδοκία. Πλούσιοι γαιοκτήμονες μέ μεγάλα ὑποστατικά οἱ γονεῖς τοῦ Βασιλείου. Ἐνωρίς ἀσπάσθηκαν τόν Χριστιανισμό. Γνώρισαν καλά τόν περίφημο πρῶτο Ἐπίσκοπο Νεοκαισαρείας Γρηγόριο τόν Θαυματουργό. Τό 311 ὑπέμειναν μέ θαυμαστή καρτερία τόν φρικτό διωγμό τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορα Μαξιμίνου καί τελικά ἐδέχθησαν τόν στέφανο τοῦ μαρτυρίου. Κεντρική θέσι στήν οἰκογένεια κρατοῦσε ἡ γιαγιά τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Μακρίνα. Ἦταν ταλαντοῦχος γυναίκα, φορέας γνήσιας ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καί πιστή μαθήτρια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας τοῦ Θαυματουργοῦ.
Οἱ γονεῖς τῆς Ἐμμέλειας, οἱ πρόγονοι τοῦ Βασιλείου ἀπό τήν μητέρα του, ἦσαν Καππαδόκες. Οἰκογένεια μεγαλοαστῶν καί γαιοκτημόνων. Πολλά μέλη της γνώρισαν τιμές, δόξες, πλούτη καί ἀνώτερες στρατιωτικοπολιτικές θέσεις. Καί τό πιό σημαντικό: ὁ πατέρας τῆς Ἐμμέλειας ἀναδείχθηκε μάρτυρας τῆς Ἐκκλησίας, χωρίς δυστυχῶς νά σώζεται τό ὄνομά του. Τό πατρικό σπίτι τῆς Ἐμμέλειας - καί αὐτό εἶναι κάτι τό πολύ σπουδαῖο - ἀνέδειξε μέλη πού εἶχαν ἐπίδοσι στά γράμματα, ἀφοῦ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὁμιλεῖ γιά ‹‹λόγων λαμπρότητες ››.
Με αὐτά τά δεδομένα, ὁ ἀείμνηστος πλέον καί σεβαστός Ὁμότιμος Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Στυλιανός Παπαδόπουλος, ἀπό τίς ἀφηγηματικές βιογραφίες τοῦ ὁποίου, γιά τούς δύο Ἁγίους μας, θά ἀντλήσω πολλά χρήσιμα στοιχεῖα, σημειώνει τά ἑξῆς: ‹‹Ἔτσι ὁ μεγάλος βλαστός δύο λαμπρῶν οἰκογενειῶν κληρονόμησε τό ρητορικό του ταλέντο καί ἀπό τίς δύο ρίζες, ἀφοῦ καί ὁ πατέρας του ἦταν συνήγορος καί ρητοροδιδάσκαλος, προπαντός ὅμως κληρονόμησε καί ἀπό τίς δύο οἰκογένειες τήν ἀγάπη στό πνεῦμα, τήν ἀφοσίωση στήν Ἐκκλησία καί τήν ἡρωϊκή διάθεση τῶν μαρτύρων››.