«Ο αθεϊσμός θα νικηθεί, αλλά προσέξτε με τι θα αντικατασταθεί!» ~ άγιος Νεομάρτυρας Βαλέριος Γκαφένκου

«Τώρα ζούμε σε μια εποχή, στην οποία οι χριστιανοί ανακαλύπτουν έναν άλλο τρόπο ομολογίας. Έρχονται με χρυσό να μας αγοράσουν, εμείς όμως το οφείλουμε στον Χριστό να μείνουμε πιστοί στο αποστολικό πνεύμα».

Άγιος Νεομάρτυρας Βαλέριος Γκαφένκου 

(+18 Φεβρουαρίου 1952)

Ο Άγιος των κομμουνιστικών φυλακών.

Λίγα λόγια για την βασανισμένη ζωή του...

Ένας από τους σύγχρονους μάρτυρες και ομολογητές της ορθοδόξου πίστεως στη Ρουμανία, στην εποχή του ολοκληρωτικού αθέου καθεστώτος, ήταν ο άγιος Βαλέριος Γκαφένκου. Γεννήθηκε το 1921. Ενώ σπούδαζε Νομική και Φιλοσοφία στο Πανεπιστημίου του Ιασίου στο δεύτερο έτος φοιτήσεώς του, το 1941, φυλακίστηκε για τις χριστιανικές πεποιθήσεις του με ποινή 25 έτη φυλάκισης σε καταναγκαστικά έργα. Αγαπούσε και ζούσε την Ορθοδοξία και βοηθούσε με κάθε τρόπο τους συγκρατουμένους του στις φυλακές που έζησε. 

Την περίοδο 1942-1948 έμεινε φυλακισμένος στο Αιούντ. Εδώ ο άγιος Βαλέριος και κάποιοι άλλοι κρατούμενοι γίνονται μέρος της ομάδας των δικηγόρων Τραιάν Τριφάν και Τραιάν Μαριάν των οποίων η βασική ενασχόληση ήταν η χριστιανική βιοτή σε πνεύμα φιλοκαλικό. Η πνευματική ατμόσφαιρα στη φυλακή του Αιούντ είχε έναν ρόλο βασικό στην πνευματική διαμόρφωση του αγίου Βαλέριου. Εδώ με θείο φωτισμό θα φτάσει να δει τις αμαρτίες του. Ο καρπός της μετανοίας του θα είναι μια κατάσταση ψυχικής ευφορίας η οποία θα τον συνοδεύσει σε όλες τις δοκιμασίες του. 

Μετά το Αιούντ ακολουθεί η φυλακή στο Πιτέστι (1948-1949), λίγοι μήνες στο Βακαρέστι και η φυλακή-σανατόριο στην Τίργκου-Όκνα (1950-1952). Στην Τίργκου-Όκνα, όντας σε κατάσταση προχωρημένης φυματίωσης, θα γίνει το λιμάνι στο οποίο όλοι κατέφευγαν για να ενισχυθούν και να παρηγορηθούν. 

Η μεταστροφή στο Θεό πολλών αθέων κρατουμένων, η αγάπη μεταξύ των κρατουμένων, το πνεύμα θυσίας που έδειχναν προς τους πιο άρρωστους, όλα λαμβάνουν μέρος υπό την επιρροή του αγίου. Η γεμάτη χάρη παρουσία του δημιούργησε μια πνευματική ατμόσφαιρα μοναδική στην ιστορία του κομμουνιστικού γκούλαγκ. «Έχω επιθυμήσει τόσο πολύ την Τίργκου Όκνα!», θα πει μετά από πολλά χρόνια κάποιος που πέρασε απ'αυτήν την φυλακή.

«Αυτό που δημιούργησε και αυτό που έζησε ο άγιος Βαλέριος κατά την μακροχρόνια κράτησή του για κάθε ψυχή με την οποία ερχόνταν σε επαφή, είναι δύσκολο να το φανταστείς και ακόμη πιο δύσκολο να το περιγράψεις με λόγια», θα πει ένας πρώην συγκρατούμενος του.

Προγνωρίζοντας την ημέρα της κοιμήσεώς του, ο νεομάρτυς Βαλέριος θα βρεθεί εκείνη τη στιγμή σε μια τόσο υψηλή πνευματική κατάσταση, ώστε ο φίλος του Ιωάννη Ιανολίδε, ό οποίος βρισκόνταν δίπλα του κατά τη στιγμή του θανάτου του θα πει μετά από χρόνια: 

«Εκεί στην επιθανάτια κλίνη του, βίωσα μια βαθιά πνευματική εμπειρία, γεμάτη αντικρουόμενα συναισθήματα. Ήμουν τόσο, μα τόσο ευτυχής. Ένιωθα αναστάσιμη χαρά, αν και πέθαινε ο καλύτερός μου φίλος. Ήταν εκείνος που μου μετέδωσε μια εσωτερική ειρήνη και πληρότητα, που με συνοδεύουν μέχρι και σήμερα».

Ονομάστηκε “ο άγιος των φυλακών”. Εξαιτίας των κακουχιών που υπέστη στις φυλακές προσβλήθηκε από φυματίωση. Εξαιτίας της συνεχώς επιδεινούμενης φυματίωσης, παρουσίαζε αιμοπτύσεις και μέρα με τη μέρα αδυνάτιζε. Η μακροχρόνια παραμονή του στο κρεβάτι, η ακινησία και η μη καλή κυκλοφορία του αίματός του, είχαν προκαλέσει στο σώμα κατακλίσεις μεγάλες, οι οποίες ήταν δύσκολο να θεραπευθούν και είχαν καλύψει ένα μεγάλο μέρος της πλάτης και των ποδιών. 

Άλλοι ασθενείς σε παρόμοιες καταστάσεις ούρλιαζαν και βλαστημούσαν, εξαιτίας του τρομερού πόνου και του τσούξιμου, που προκαλούσαν οι πληγές. Τον Βαλέριο δεν τον άκουγες ποτέ να παραπονείται, ενώ σταγόνες ιδρώτα έλουζαν κυριολεκτικά το μέτωπό του και δάκρυα πόνου έπεφταν συνεχώς από τα μάτια του. 

Πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου 1952 στο δεσμωτήριο του Τίργου Όκνα, - αφού το πρωί είχε εξομολογηθεί και είχε κοινωνήσει -  ενώ είχε πάρει “πληροφορία” από τον Θεό για τον θάνατό του ημέρες πριν και είχε ενημερώσει τους στενούς συγκρατούμενούς του. Στις φυλακές βίωσε την Χάρη του Θεού σε τέτοιο βαθμό, που ομολογούσε συνέχεια ότι ήταν ο πιο ευτυχής άνθρωπος του κόσμου. Ο άγιος μάρτυς Βαλέριος αξιώθηκε και της επισκέψεως της Θεοτόκου. 

(Πηγή κειμένου για την εμφάνιση της Παναγίας: Ιωάννη Ιανολίδε, Συνταρακτικά περιστατικά φυλακισμένων Ρουμάνων Ομολογητών και Μαρτύρων του 20ου αιώνα, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2009, σ. 170-171.)

Την 18η Φεβρουαρίου, ημέρα που ο άγιος Βαλέριος, απολύτως εξαντλημένος, παρέδιδε την ψυχή του στα χέρια του Κυρίου, εμπιστεύεται τις τελευταίες του σκέψεις στον φίλο του Ioan Ianolide (Ιωάννη Ιανολίδε): 

«Πρώτα ο νους και η ψυχή μου προσκυνούν τον Κύριο. Ευχαριστώ που έφτασα εδώ. Πάω σ' Αυτόν. Σας παρακαλώ πολύ να Τον ακολουθείτε, να Τον δοξάζετε και να Τον υπηρετείτε. Είμαι ευτυχής διότι πεθαίνω για τον Χριστό. Σ' Αυτόν οφείλω το σημερινό δώρο. Όλα είναι ένα θαύμα. Εγώ φεύγω, αλλά εσείς έχετε μια ιερή αποστολή και έναν δύσκολο σταυρό να σηκώσετε. 

Αν το επιτρέψει ο Κύριος, και από κει που θα είμαι, θα προσεύχομαι για σας και θα είμαι μαζί σας. Θα έχετε πολλά βάσανα. Να είστε πέτρινοι στην πίστη, διότι ο Χριστός νικά όλους τους εχθρούς Του. Να είστε θαρρετοί και να προσεύχεστε! Φυλάξτε απαρασάλευτη την αλήθεια, αλλά να αποφεύγετε τον φανατισμό. Η τρέλα της πίστεως είναι θεϊκή δύναμη, και γι' αυτό είναι ισορροπημένη, νηφάλια και βαθειά ανθρώπινη. 

Να αγαπάτε και να υπηρετείτε του ανθρώπους. Χρειάζονται πολλή βοήθεια, διότι οι αετονύχηδες εχθροί θέλουν να τους πλανήσουν. Ο αθεϊσμός θα νικηθεί, αλλά προσέξτε με τι θα αντικατασταθεί! Το αποστολικό και μαρτυρικό πνεύμα πρέπει πάντα να πα­ραμείνει ζωντανό.» 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα του σταθερού και αδιαπραγμάτευτου ορθοδόξου φρονήματος του αγίου νεομάρτυρα Βαλέριου και της μη αποδοχής συγκρητιστικών δοξασιών, ζώντας σε μια σκληρά άθεη και αντι-χριστιανική εποχή, είναι και ο τελευταίος διάλογος που είχε λίγο πριν την κοίμησή του με έναν συγκρατούμενό του, τον εβραϊκής καταγωγής πάστορα προτεστάντη Richard Wurmbrand. 

Ο προτεστάντης πάστορας πέρασε από το κελί του να τον αποχαιρετήσει νιώθοντας ευγνωμοσύνη προς τον άγιο Βαλέριο, που τον είχε βοηθήσει. Ο άγιος, ενώ θα μπορούσε να γίνει ο ίδιος καλά, του παραχώρησε ένα φάρμακο, την στρεπτομυκίνη, που προοριζόταν αρχικά για τον ίδιο, σώζοντάς του έτσι τη ζωή!... 

Ο προτεστάντης πάστορας, συγκινημένος και πιο συνεσταλμένος αυτή τη φορά, του είπε: «Δόξα τω Θεώ που έφτασα εδώ! Ο Θεός με έφερε εδώ για να σωθώ. Εδώ γνώρισα το Χριστό. Τα λόγια που μου είπες, όπως και η ορθόδοξη αλήθεια που μου απεκάλυψες, δεν θα μείνουν χωρίς καρπό. Συγχώρεσε με για ό,τι κακό σου έκανα. Προσευχήσου για μένα, γιατί έχω ανάγκη αυτήν την προσευχή. Επιθυμώ όπως να μπούμε από την ίδια θύρα στην Βασιλεία του Θεού!»

Κι ο άγιος Βαλέριος, που δεν δίστασε και τη ζωή του να δώσει για τον πλανεμένο του αδερφό, τού απάντησε: «Χαίρομαι που συναντηθήκαμε. Καταλαβαίνω την ταραχή σας, αλλά σας παρακαλώ να έρθετε στον Χριστό, όπως κάποτε ο Απόστολος Παύλος, βάζοντας στην άκρη τους, εκ του πονηρού, δισταγμούς σας. Θα προσευχηθώ για σας, για την μετάνοια και τον εκχριστιανισμό του εβραϊκού λαού. Η χάρη του Θεού να σας φέρει στην Αλήθεια!»

Ήρθε κι ένας προτεστάντης γιατρός, που τον είχε νοσηλεύσει τον τελευταίο καιρό: «Κύριε γιατρέ, είμαι ευγνώμων για την αγάπη που μου δείξατε, του είπε. Εμείς είχαμε συχνές θεολογικές διαφορές σε όλες τις συζητήσεις μας. Το τέλος της ζωής μου επιθυμώ να είναι μια τελευταία ορθόδοξη ομολογία. Θα χαιρόμουν πολύ να επιστρέψετε στην αληθινή Εκκλησία».

«Ὑπάρχει δρόμος ὀρέ Έλληνες!...»

Αθανάσιος Ραζής Κότσικας (1798-1826)

Αρχηγός της Φρουράς των Μεσολογγιτών κατά την Έξοδο. 

Ο Κεφαλονίτης Λεωνίδας της νεότερης Ελλάδας.

Ἡ ἡρωϊκή ἔξοδος τῶν ἐλευθέρων πολιορκημένων τοῦ Μεσολογγίου: «Ἦταν πρωί, Σάββατο τοῦ Λαζάρου 10 Ἀπριλίου τοῦ 1826, ὅταν συγκροτήθηκε τό νεκροδόξαστο ἐκεῖνο Συμβούλιο ἀποφάσεως.

Ἦταν ἕνα συμβούλιο θανάτου!...

Οἱ καπεταναῖοι εἶχαν ἀναλάβει νά διερευνήσουν, μέ ἀνιχνευτές, τήν ὕπαρξη μυστικοῦ δρόμου - διόδου γιά ἀκίνδυνο πέρασμα τῶν ἐλεύθερων πολιορκημένων στήν ἐλευθερία. 

Κανένας ὅμως δέν ἔφερε ἐλπιδοφόρα πληροφορία. Οἱ λόγμες καί οἱ στενωποί φυλάγονταν ἄγρυπνα ἀπό τούς πολιορκητές σέ βάθος χώρου καί τόπου. 

Γενική ἦταν ἡ κατήφεια καί ἡ σιωπηλή θλίψη... 

Τη σιωπή τῆς στιγμῆς ἔσπασε ἡ βροντώδης καί σταθερή ἔκρηξη τοῦ τρανοδύναμου ἀρχηγοῦ τῆς Φρουρᾶς, τοῦ Θανάση Ραζή - Κότσικα...

– «Ὑπάρχει δρόμος ὀρέ!...»

– «Ποιός εἶναι, στρατηγέ, καί δέν τόν λές τόση ὥρα;», διαμαρτυρήθηκαν ὅλοι οἱ παριστάμενοι.

– «Εἶναι ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ!», φωνάζει.

Μόνο ἄν ἀνεβοῦμε τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ, τόν Γολγοθᾶ, θά ἀντισταθοῦμε ὡς λαός καί ὡς κράτος...

«Ὑπάρχει δρόμος ὀρέ Έλληνες!...»

Αθανάσιος Ραζής Κότσικας (1798-1826)

ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ν. Βούλγαρη 

«Τό Μεσολόγγι τῶν Ἰδεῶν, ἑρμηνεία 

τῆς ἀπόφασης τῆς Ἐξόδου»

πηγή: Χριστιανική Βιβλιογραφία

Ο Μοναχισμός και οι Πατέρες. Οι ακρογωνιαίοι λίθοι της Ορθοδοξίας. ~ πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός

Ο Μοναχισμός και οι Πατέρες

Οι ακρογωνιαίοι λίθοι της ορθοδοξίας.

πρωτοπρ. πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός

Ο μοναχισμός ως θεμέλιο της εκκλησιαστικής και της κοινωνικής ζωής.

Ο μοναχισμός διασώζει τον αυθεντικό χριστιανισμό και τον τύπο της Εκκλησίας. Ό,τι ήταν η Εκκλησία μετά την Πεντηκοστή αμέσως. Στα Ιεροσόλυμα και στα πνευματικά ήσαν αφοσιωμένοι στην κλάση του άρτου, στην Θεία Ευχαριστία, στο κήρυγμα, στις προσευχές, δηλαδή στη Θεία Λατρεία, αλλά έχουν και την κοινωνία. 

Κοινωνία είναι το μοίρασμα των αγαθών. Από κει βγήκε και ο όρος κομμουνισμός: "Ην αυτοίς άπαντα κοινά." Ο Μάρξ ο καημένος τα μάθαινε στα Τριβ, στα Τρέβιρα άλλοτε Γαλλίας και άλλοτε Γερμανίας και έλεγε: "erant illis omnia communia" (=ην αυτοίς άπαντα κοινά). Από το επίθετο communis,-is,-e (=κοινός, -ή, -ό). 

Από κει βγήκε ο όρος communism (=κομμουνισμός), στο μανιφέστο του 1848. Όλα κλεμμένα είναι. Αλλά αφού εμείς τα πετάξαμε...

Και το τραγικό είναι ότι μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, είχαμε πρόσωπα του Σώματος του Χριστού. Στα μοναστήρια έχουμε τον οικονόμο ή τον σακελλίωνα (= αυτός που επόπτευε την "σακέλλην", δηλαδή την φύλαξη της Μονής). Ασχολείται με τα οικονομικά, με την τροφοδοσία του μοναστηριού. Δεν τρώνε κοτολέτες και μπριζόλες και λοιπά, όχι. Αλλά τα λάχανα, τις ντομάτες, αυτά που καλλιεργούν, υπάρχουν και για τους μοναχούς, αλλά και για όλον τον κόσμο. 

Γι' αυτό λέγω πολλές φορές σε μοναχούς αγιορείτες, φίλους μου, και σεβαστά πρόσωπα, και το λέω μεταξύ αστείου και σοβαρού, εσείς δεν θα μείνετε νηστικοί, εκτός κι αν κάνετε κι εσείς νηστεία. Η νηστεία επιλέγεται, δεν επιβάλλεται: "Κάμε νηστεία"... Όπως μας κάνουν οι πολιτικοί ε;.. Μας λένε: "Δεν θα πάρετε μισθό, δεν θα φάτε κτλ."... Όχι αυτό είναι δαιμονικό. Θα πάρω αυτό που μου αρμόζει σύμφωνα με την νομοθεσία. Τι θα το κάνω εγώ, αυτό είναι άλλο θέμα. Εγώ μπορεί να το μοιράζω στον κόσμο, και εγώ να μην φάω τίποτα...

Οπότε λοιπόν, το μοναστήρι είναι τύπος και στα κοινωνικά θέματα. Εε, είχαμε μάθει οι κοινωνικές ανάγκες, χωρίς τίτλους κλπ., να εξυπηρετούνται από τα πρόσωπα του εκκλησιαστικού σώματος. Άλλος ο κληρικός και άλλος ο πνευματικός πατέρας και άλλο οι κοινωνικοί εργάτες του σώματος. Οι δημογέροντες, οι προεστοί κλπ. Πάντα οι κληρικοί είναι στα πνευματικά. 

Ξέρετε, το παπικό ότι ο παπάς παίρνει την εξουσία για να φτάσει να γίνει πάπας, δεν υπάρχει σε μας. Δόξα τω Θεώ, μέχρι σήμερα. Λαθραίως μπορεί να εισέρχεται στη ζωή της εκκλησίας, αλλά δεν είναι ορθοδοξία. Δεν το κάναμε δόγμα πίστεως. 

Γι' αυτό τούς λέμε παπικούς, δεν είναι βρισιά. Χωρίς πάπα δεν υπάρχουν οι άνθρωποι. Εάν τούς πεις ότι ο πάπας είναι ένας κοινός επίσκοπος, δηλαδή όπως είναι όλοι οι άλλοι, δεν θα ευχαριστηθούν. Οπότε λοιπόν, όταν έγινε το ελληνικό κράτος, ήρθαν πρόσωπα από το εξωτερικό, κυρίως από τη Δύση, - μασώνοι, μετά θα εμφανιστούν μαρξιστές κλπ. - οι οποίοι παίρνουν στα χέρια τους το έργο των επτά, που μετά ονομάστηκαν διάκονοι. Επτά είναι στις Πράξεις, δεν είναι διάφοροι... Κάθε λειτούργημα στην εκκλησία δέχεται ή λειτουργία ή διακονία.

Ο μοναχισμός ως θεμέλιο της πολιτικής ζωής.

Στην πολιτική ζωή, με την αριστοτελική σημασία του όρου, υπάρχει η πολιτική διακονία, που είναι η οργάνωση της πόλεως, της ομάδος, της κοινότητος. Εκεί λοιπόν, αυτή η οργάνωση, έχει πρόσωπα που είναι διάκονοι με έναν άλλον τρόπο. Η πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος το 691 μ.Χ. ονομάζει το έργο αυτό υπουργία. Με γιώτα η υπουργία. Γι' αυτό λέμε υπουργός σε κάποιον. Υπουργός σημαίνει υπηρέτης του σώματος. Αυτό θα πει και στα ελληνικά η λέξη "υπό έργον εμ' αυτόν τίθημι" και σημαίνει γίνομαι υπηρέτης του συνόλου. 

Κάποτε ήταν ένα πρόσωπο πολιτικό, το οποίο μιλούσε πολύ υπεροπτικά. Και σε μία συζήτηση, Θεός σχωρέσ' τον, του λέγω το εξής: "Χαίρω που είστε υπηρέτης του λαού". Και μου λέγει: "Να μάθετε πώς μιλείτε πάτερ". Λέω: "Και σεις να μάθετε γράμματα". Διότι η λέξη υπουργία στα ελληνικά σημαίνει υπηρεσία, διακονία. Τα πόδια του λαού πλένετε. Αυτή πρέπει να είναι η συνείδηση. 

Όπως εμείς οι ιερείς, πνευματικοί κλπ. τα πόδια του λαού πλένουμε. Το έργον του Χριστού ενώπιον των ανθρώπων. Λέει: "Νίπτει τους πόδας των μαθητών του". Για να δώσει υπόδειγμα, όπως λέει. Αυτά τα έχουμε χάσει...

Η επιστροφή στους Πατέρες.

Ζούμε έναν οιονεί (=κάτι σαν) ειδωλολατρικό, θρησκευτικό χριστιανισμό, που εξαντλούμαστε σε εξωτερικούς τύπους, στην επιφάνεια και χάσαμε την ουσία. Επιστροφή δυναμικά στους Πατέρες. Χωρίς αγίους πατέρες και μητέρες, που είναι οι άγιοί μας, οι προφήτες της παλαιάς διαθήκης, οι απόστολοι, οι άγιοι όλων των αιώνων και μαζί και οι μητέρες. Είναι οι πνευματικοί μας οδηγοί προς τον Χριστό. Επομένως, χρειάζεται επιστροφή στους Πατέρες. Χωρίς αγίους, δεν υπάρχει χριστιανισμός. διότι αυτοί είναι οι όντως Χριστιανοί. 

Τώρα στα βαθιά γεράματα έχω μάθει να λέω το εξής: Έχω τη συνείδηση ότι δεν είμαι Χριστιανός Ορθόδοξος ούτε μπορώ να οδηγήσω κάποιον στον εαυτό μου, - άπαγε της βλασφημίας! - αλλά στρέφω όλους προς τους αγίους, που είναι οι αυθεντικοί ορθόδοξοι.

Και δια των αγίων βρίσκουμε τον αληθινό Χριστό της Παραδόσεώς μας. Ξεφεύγουμε από τις αιρέσεις, ξεφεύγουμε από τις πλάνες. Αυτά γίνονται όλα δια των αγίων. Επομένως όσο περισσότερο συνδεόμαστε με τους αγίους, τόσο καλύτεροι ορθόδοξοι γινόμαστε. Αν δεν προχωρήσουμε σε αυτό... Σήμερα, μου λένε μαθητές μου, που είναι και νεότερα παιδιά: "Πώς θα γίνουμε ορθόδοξοι". Και τους λέω: 

"Αρχίσετε να μελετάτε καλά, ένα-ένα τα έργα του αγίου Νικοδήμου του αγιορείτου, που αναμοχλεύει και φέρνει στην επιφάνεια όλη την ορθοδοξία. Την πατερική και αποστολική και προφητική παράδοση. Θα αποκτήσετε έτσι, συνείδηση, φρόνημα και δεύτερον θα αποκτήσετε αυτομάτως, μπορώ να πω, γλώσσα ορθόδοξη".

Ξέρετε πόσες φορές σε διαλόγους, σε συνέδρια κτλπ. έρχονται πράγματα και σε μένα και σε άλλους καλύτερα, τα οποία όλα διαπιστώνεται μετά ότι είναι πατερικά. Ερωτούσα τον πατέρα Ιωάννη τον Ρωμανίδη, - αιωνία του η μνήμη - τον μεγαλύτερο ορθόδοξο δογματολόγο του εικοστού αιώνος και φωτιστή μας, γιατί μάς επαναφέρει στη γραμμή των Πατέρων, και του λέγω: "Πάτερ Ιωάννη, πώς γίνεται αυτό που λέμε να αποδεικνύεται πως είναι Μέγας Βασίλειος;" και μου απαντάει: 

"Γιατί γινόμαστε και εμείς πατέρες δια της μελέτης των αγίων Πατέρων". Αυτή λοιπόν είναι η οδός. Η μόνη οδός. Και γι' αυτό έλεγε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Ὀρθοδοξία εἶναι τό μή πρός τούς Πατέρας ἀμφισβητεῖν».

Μαθαίνουμε όταν μπαίνουμε στον χριστιανισμό δια του βαπτίσματος, ότι αυτό είναι το άνοιγμα της πόρτας. Ξέρουμε ότι από κει πρέπει να φτάσουμε στο ενδότερον που είναι η Πεντηκοστή. Πεντηκοστή είναι η θέωση του ανθρώπου. Ακολουθούμε λοιπόν, μια πορεία. Μπορεί και να μείνει κανείς στο κατώφλι (= στην είσοδο ή στη μέση), αλλά αν δεν ανοίξει η πόρτα, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε προς την Πεντηκοστή. Επομένως, χρειάζεται αυτή η προσπάθεια, το άνοιγμα της πόρτας.

Η εν Χριστώ ζωή.

Πώς γίνεται όμως η συνέχεια; Η συνέχεια γίνεται δια της συνεχείας της εν Χριστώ ζωής. Το παιδί ή ο μεγάλος - έχουμε και μεγάλους που βαπτίζονται ακόμη και σήμερα, εννοώ ετεροδόξους κλπ., αλλοθρήσκους που γίνονται χριστιανοί δια της κατηχήσεως και της μυήσεως στην εν Χριστώ ζωή - το παιδί λοιπόν ή ο νεοβαπτισθείς οποιασδήποτε ηλικίας εντάσσεται σε έναν τρόπο ζωής. Που είναι: Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή. Μαθαίνει δηλαδή να υποπιάζει το σώμα του και να το ταλαιπωρεί. Με ποιαν έννοια; Για να το κάμει ευκολοκυβέρνητο. 

(«Ὑποπιάζω μου τό σῶμα καί δουλαγωγῶ», έλεγε ο Παύλος, «μήποτε ἄλλοις κηρύξας ἐγώ αὐτός ἀδόκιμος γένωμαι».)

Το σώμα μας, όπως έλεγε κι ο Πλάτων, είναι το ζώο επί του οποίου η ψυχή γίνεται αναβάτης. Το σώμα λοιπόν, φέρει την σφραγίδα της πτώσεως και της αποστασίας. Λέγει ο απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους, - είναι τρομερό αυτό που λέγει: "Ταλαίπωρος εγώ ο άνθρωπος, οὐ γὰρ ὃ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ᾿ ὃ οὐ θέλω κακὸν τοῦτο πράσσω." 

Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι ο άνθρωπος πρέπει να τιθασεύσει την επαναστατημένη φύση του. Που είναι και η ψυχή, γιατί αυτή φταίει (το σώμα τι να φταίει το καημένο, εντολές δέχεται) και το σώμα. Ψυχή και σώμα. Πρέπει να υπερβούμε τα ένστικτά μας. 

Ξέρετε, ο θρησκευτικός άνθρωπος ενεργεί ενστικτωδώς. Δεν έχει τιθασεύσει τα ένστικτα. Όχι να τα καταργήσει. Αλίμονο, αν καταργήσουμε το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως, γινόμαστε ανορεκτικοί και πεθαίνουμε. Κι αυτό είναι δυστυχία. Το ίδιο το ένστικτο της αναπαραγωγής. Διότι πώς θα αναπαραχθούμε, πώς θα συνεχιστεί η δημιουργία του Θεού μέσα από την οικογένεια; Έχει συγκεκριμένο σκοπό. 

Τα ένστικτα όμως στην κατάσταση της πτώσεως έχουνε γίνει τύραννοι του ανθρώπου και θηρία. Έχουμε αυτό που έλεγε κάποιος Κουροσάβα νομίζω, αυτοκρατορία των ενστίκτων. Τα ένστικτα λοιπόν γίνονται αυτοκρατορικοί άρχοντες που καταπιέζουν τον άνθρωπο. 

Πρέπει ο άνθρωπος με τον αγώνα. Γιατί νηστεύουμε; Για να τιθασεύσουμε την σάρκα. Γιατί προσευχόμεθα; Κι εμμένουμε στην προσευχή για να καθοδηγήσουμε την ψυχή για να βρει το δρόμο της. Οπότε δια της τιθασεύσεως των ενστίκτων αυτο-συνειδήσεως και αναπαραγωγής, ισορροπεί ο άνθρωπος και τότε επανέρχεται στο κατ' εικόνα. Όπου δηλαδή επλάσθει, που είχε μια ισορροπία. Δεν τρώμε για να ηδονιστούμε τρώγοντες, αλλά για να ζήσουμε. 

Επομένως γι'αυτό ο παππουλάκος που λέμε - ο παππουλάκος της Πελοππονήσου, Θεός σχωρέσ' τον, ήταν μια ωραία μορφή, δεν είναι άγιος, μην αγιοποιούμε τον οιονδήποτε. Ο Θεός μας αποδεικνύει ποιος είναι άγιος. Αυτός τις ημέρες νηστείας, αυστηρής νηστείας, Μεγάλη εβδομάδα, τι έτρωγε; Τρία σύκα καλαματιανά ξηρά. Ένα το πρωί, ένα το μεσημέρι, ένα το βράδυ. 

Όταν το είπα σε κάποιον καθηγητή πανεπιστημίου, πνευματικό μου παιδί, γιατρό, μου είπε: "Κι όμως ήξερε πόσες θερμίδες χρειάζεται ο άνθρωπος για να διατηρηθεί στη ζωή. Δεν πρόσθετε βάρος στο σώμα του, όπως εμείς. Και γω έχασα κιλά, αλλά ήμουν παχύτερος. Επομένως, πρόσθετα βάρος και ντρέπομαι για τον εαυτό μου, διότι έτρωγα παραπάνω από ό,τι χρειάζεται. Τώρα έμαθα κάπως να μαζεύομαι, που η ηλικία μού επιβάλλει να είμαι συντηρητικός σε όλα και στο θέμα της διατροφής. 

Λοιπόν, νηστεία, τιθάσευση των ενστίκτων, αγρυπνία, παράδοση του ανθρώπου στο θέλημα του Θεού. Ξέρετε, συνεχώς λέγω: "Θεέ μου αξίωσέ με να φύγω από τον κόσμο με καθαρή καρδιά. Για να μπορέσει να συνεχιστεί ο φωτισμός και η θέωση στην άλλη ζωή. Συνεχίζεται. Στην δευτέρα παρουσία τι λέμε στο μνημόσυνο; "Μετά των αγίων ανάπαυσον Χριστέ". Να έρθει μαζί με όλους τους αγίους. 

Μετάνοια δεν υπάρχει στην μετά θάνατον ζωή. Μου λένε κάποιοι: "Άρα υπάρχει". Όχι. Μετάνοια δεν υπάρχει. Ό,τι κάνουμε το κάνουμε εδώ. Λοιπόν είναι: Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή. 

Η εντατικοποίηση της σχέσεώς μας με τον Χριστό. Συνεχώς να τρεφόμεθα με το φως του Χριστού. Είτε μελετώντας την αγία γραφή και τους Πατέρες είτε προσευχόμεθα, με την λατρεία δηλαδή, συνεχώς τρέφουμε τον εαυτό μας με την χάρη του Θεού. Και τελικά γεμίζει ο άνθρωπος άκτιστη χάρη και τότε ο άνθρωπος γίνεται ναός του αγίου Πνεύματος...

Ο Μοναχισμός και οι Πατέρες

Οι ακρογωνιαίοι λίθοι της ορθοδοξίας.

πρωτοπρ. πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός

Για την απομαγνητοφώνηση της ομιλίας του πατρός 

Γεωργίου Λαμπρινή Παπαποστόλου 

για Λόγος Φωτός.

Καρδιά, πολύ πόνο μού προκάλεσες...

Έχουμε προετοιμαστεί; . . .

«Θα έχετε ήδη συνειδητοποιήσει πόσο απίστευτα γρήγορα κυλάει η ζωή. Δεν το παρατηρεί κανείς στα νιάτα του όταν όμως τα χρόνια γείρουν πάνω μας, βλέπουμε ότι πολύς καιρός έχει περάσει και πολύ λίγα πράγματα έχουν μείνει σ΄ αυτή τη ζωή.

Πού πηγαίνουμε όταν έρχεται το τέλος της ζωής μας; 

Γνωρίζουμε πού πηγαίνουμε, όσο είμαστε εδώ. 

Όμως μετά τι γίνεται; Πού πηγαίνουμε;... 

Έχουμε προετοιμαστεί για την ουράνια Βασιλεία, για την πραγματική μας πατρίδα;... 

Μόνο οι πράοι και οι αγνοί στην καρδία θα εισέλθουν εκεί. 

Φροντίσαμε να καθαρίσουμε την καρδιά μας όσο είμαστε ακόμα ζωντανοί, την καρδιά που μας δυσκολεύει τόσο πολύ σ΄ αυτή τη ζωή;... 

Έχουμε πει στον εαυτό μας: «Καρδιά, πολύ πόνο μού προκάλεσες. Ταπεινώσου και γίνε υπομονετική και καρτερική;...» 

Καρδιά, πολύ πόνο μού προκάλεσες...

Γέροντας Θαδδαίος της Βιτόβνιτσα

Από το βιβλίο «Οι λογισμοί καθορίζουν τη 

ζωή μας», σελ 226.

Πηγή: Θεία Ψυχανάλυση

Για την Ορθοδοξία η ηθική είναι ανύπαρκτη. ~ † πρωτοπρ. πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης

Για την Ορθοδοξία η ηθική είναι ανύπαρκτη.

† πρωτοπρ. πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης

Όπως όλα τα φιλοσοφικά και θρησκευτικά συστήματα, έτσι και ο Χριστιανισμός, που αποκαλύφθηκε από τον Χριστό, έχει την δική του πρακτική εφαρμογή των αληθειών τής πίστεως. Βέβαια, η λέξη Χριστιανός αποδίδεται σε όλες τις ομολογίες. Η Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρεί την αποκαλυφθείσα αλήθεια, γι’ αυτό και θεωρείται ως η ιστορική Εκκλησία, είναι η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία, ενώ οι άλλες Χριστιανικές ομολογίες έχουν διαφοροποιηθεί στο δόγμα και την ηθική.

Ενώ στην Ορθόδοξη διδασκαλία, όπως θα δούμε πιο κάτω, η λεγομένη ηθική συνίσταται στην ασκητική, στις άλλες ομολογίες η ηθική έγινε εξωτερική, μια ηθικολογία. Έτσι, γίνεται λόγος για Χριστιανική ηθική. Η δυτική Χριστιανική μεταφυσική στηρίχθηκε στον Αριστοτέλη, που έκανε λόγο για αρετές, οπότε στην Δύση αναπτύχθηκε η Χριστιανική ηθική, εντελώς διαφορετικά από αυτό που υπάρχει στην Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως την συναντάμε στην Αγία Γραφή και τα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας.

«Οι Φράγκοι θεολόγοι είχαν ακολουθήσει τόσο πολύ τον Αριστοτέλη, που η διδασκαλία τού Αριστοτέλη περί αρετών έγινε η ηθική τής Παπικής Εκκλησίας, και εν συνεχεία πολλών προτεσταντικών παραδόσεων. Δηλαδή καταργήθηκε η Ορθόδοξη ασκητική στους Φράγκους κι αντικαταστάθηκε από ηθικολογία, από ηθική. Οπότε, το έργο της θείας Χάριτος είναι συνεχώς να βοηθεί τον άνθρωπο να γίνει ενάρετος, να απόκτηση τις αρετές, όπως τις δίδασκαν οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι.

Γι’ αυτόν τον λόγο, ιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών η έδρα της δογματικής και τής ηθικής, ο ίδιος ο καθηγητής που δίδασκε δογματική ήταν υποχρεωμένος να διδάξει και την ηθική. Γιατί; Διότι ο Θωμάς ο Ακινάτης, ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος δογματολόγος της δυτικής παραδόσεως όλων των αιώνων της φραγκιάς, διδάσκει μέσα στο Summa Theologica και την δογματική και την ηθική, και είναι ηθική, ηθικολογία που τώρα έχει αποκηρυχθεί από όλη την Ευρώπη. 

Κανένας σήμερα μοντέρνος άνθρωπος δεν μπορεί να παραδεχθεί αυτήν την ηθική κάποιου θεολόγου της Δύσεως ή φιλοσόφου. Γιατί; Διότι όλα τα θεμέλια της ηθικής έχουν γκρεμισθεί, γι’ αυτό υπάρχει και ο χιπισμός στην Ευρώπη και την Αμερική». Η ηθικολογία αυτή επηρέασε και τον δυτικό μοναχισμό, αλλά και όλη την Χριστιανική ζωή.

«Στην φραγκική παράδοση δεν μπορεί ποτέ να γίνει καλόγρια μια που διετέλεσε πόρνη, ας πούμε. Αυτό είναι μια περίεργη αταξία. Και, ίσως, θα έπρεπε κανείς να κάνει και μια διατριβή να δει και τα θεολογικά πλαίσια αυτής τής διαφοράς στην παράδοση μας.

Στην δυτική παράδοση υπάρχει πάρα πολλή ηθικολογία, διότι έχουν επηρεασθεί πολύ από τους αρχαίους Έλληνας φιλοσόφους, αφού οι κακοί δαίμονες της σχολαστικής θεολογίας είναι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι. Και επειδή είχαν δελεασθεί απ’ αυτούς, γι’ αυτό και βρήκαν τον μπελά τους οι καημένοι οι Φράγκοι».

Φυσικά, και εδώ ισχύει ό,τι αναφέρθηκε προηγουμένως, ότι δηλαδή, αφού στην Δύση, κατά την διάρκεια του Διαφωτισμού, κατέρρευσε η μεταφυσική, ήταν επόμενο να κατάρρευσει και η ηθική που στηριζόταν στην μεταφυσική. «Στην φραγκική παράδοση η μεταφυσική απετέλεσε την σπονδυλική στήλη της γνώσεως τής αληθείας από το ένα μέρος, του νόμου και της ηθικής από το άλλο. Η ιδέα περί αληθείας, περί νόμου, περί ηθικής βασίστηκε στην μεταφυσική.

Οπότε, εφ’ όσον γκρεμίστηκε η μεταφυσική, άρχισε να γκρεμίζεται με τους φιλοσόφους του 18ου αιώνος και η Χριστιανική ηθική. Και ολοκληρώθηκε το γκρέμισμα με την εμφάνιση της θεωρίας της εξελίξεως του Δαρβίνου. Αλλά και με την νεωτέρα αστρονομία, κυρίως από τις αρχές αυτού του αιώνος, η μεταφυσική πλέον γκρεμίστηκε και δεν υπάρχει κανένας σοβαρός άνθρωπος να παραδέχεται την μεταφυσική».

Σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της ηθικολογίας στην Δύση και της ηθικής διαδραμάτισαν οι απόψεις του ιερού Αυγουστίνου.

«Στην αυγουστίνεια παράδοση εμφανίσθηκε η αμαρτία υπό μία ηθική μορφή, ενώ στους Πατέρες της Εκκλησίας έχει μορφή αρρώστιας και εμφανίζεται η εξάλειψη της αμαρτίας με μορφή θεραπείας. Όποτε έχουμε αρρώστια και έχουμε θεραπεία».

Ο ιερός Αυγουστίνος δεν γνώριζε την Ορθόδοξη ασκητική παράδοση, όπως εκφράζεται από την νηπτική θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας. «Ο Αυγουστίνος δεν έχει ιδέα περί νοεράς προσευχής, καρδίας, νοός κλπ, και έχει μια ηθική αντίληψη περί του ανθρώπου, αλλά με διαφοροποίηση ότι ο άνθρωπος για να κάνει καλά έργα, δεν μπορεί χωρίς την Χάρη του Θεού. Δηλαδή, μια παραλλαγή της πατερικής διδασκαλίας: 

Ο άνθρωπος μόνον όταν έχει νοερά ευχή και γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος μπορεί να κάνει τα έργα σωστά, διότι έχει αγάπη, η οποία ου ζητεί τα εαυτής και εξελίσσεται στην ανιδιοτελή αγάπη και, επομένως, κάνει σωστά τα έργα του. Γι’ αυτό και τα έργα του Φαρισαίου είναι απαράδεκτα στον Θεό, διότι είναι ηθικά έργα. Δεν είναι έργα που προέρχονται από την ανιδιοτέλεια».

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπάρχει Χριστιανική ηθική, όπως την συναντάμε στην δυτική θεολογία. Οι Πατέρες της Εκκλησίας ήταν πνευματικοί ιατροί, που θεράπευαν τους ανθρώπους. Στα συγγράμματά τους συναντάμε μια ιατρική προοπτική.

«Οι Πνευματικοί Πατέρες είναι γιατροί, δεν είναι ηθικοπατέρες, δεν είναι για να φυλάξουν την ηθική των ανθρώπων εκ μέρους του Ελληνικού Κράτους, για να έχουμε καλύτερους Έλληνας. Δεν είναι αυτός ο σκοπός της Ορθοδόξου πνευματικής ζωής.

Γι’ αυτό και τονίζω στους φοιτητές ότι δεν υπάρχει Ορθόδοξη ηθική, δεν υπάρχει για μας Χριστιανική ηθική. Το γεγονός ότι ιδρύσαμε έδρες Χριστιανικής ηθικής, είναι μία απόδειξη πόσο μακριά φύγαμε από την Ορθοδοξία».

Σε κάποια Ιστορική φάση μεταφέρθηκε και στην Ελλάδα η Χριστιανική δυτική ηθική, η οποία αντικατέστησε την Ορθόδοξη ασκητική. Αυτή η εκκοσμικευμένη ηθική διδασκόταν παλαιότερα στις Θεολογικές Σχολές.

«Με την νεοελληνική θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών που τα ξέρανε οι καθηγητές αυτοί που σπουδάσανε στη Ρωσία, Γερμανία -αυτοί ήσαν οι πλέον μορφωμένοι θεολόγοι, ξέρανε καλύτερα απ’ αυτούς τους αγράμματους- και από την έδρα τους τι μας δίδαξαν; Χριστιανική ηθική και μια θεολογία χωρίς κάθαρση, φωτισμό και θέωση. Και αντικατέστησαν την κάθαρση, φωτισμό, θέωση με τι; Η κάθαρση έγινε απαλλαγή από ηθικά παραπτώματα, από ηθικής απόψεως».

«Με την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, με τον πόλεμο εναντίον των Μοναστηριών και των μοναχών, του μοναχισμού γενικά, εισήχθηκε για πρώτη φορά στην Ορθόδοξη θεολογία ένα μάθημα που λέγεται Χριστιανική ηθική. Δεν υπάρχει Χριστιανική ηθική. 

Στην Ορθόδοξη θεολογία υπάρχει ασκητική, που είναι θεραπευτική. Δεν είναι ηθική, με την έννοια της φιλοσοφικής ηθικής, που δέσποζε τόσους αιώνες στους Φράγκους και μετά και στους Ρώσους. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα· είσαι καλός ή κακός, εάν είσαι καλό παιδί θα πας στον Παράδεισο, άμα είσαι κακό παιδί θα πας στην Κόλαση. Δεν υπάρχει τέτοιος προσανατολισμός στους Πατέρες της Εκκλησίας. Αλλά τι υπάρχει; 

Υπάρχει η ασκητική, η οποία είναι η θεραπευτική, για να θεραπευθεί η νοερά ενέργεια του ανθρώπου, να διακριθεί από την λογική του ενέργεια, να λειτουργήσει μέσα στον άνθρωπο μία ενέργεια, η οποία έχει μείνει ανενέργητος ή ασχολείται με ενέργειες οι οποίες δεν αρμόζουν στον προορισμό του ανθρώπου»...

Για την Ορθοδοξία η ηθική είναι ανύπαρκτη.

† πρωτοπρ. πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης

Από το βιβλίο του μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου

"Εμπειρική Δογματική τής Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας 

κατά τις προφορικές παραδόσεις 

του π. Ιωάννου Ρωμανίδη" 

Τόμος Α'

Πηγή: Πνεύματος Κοινωνία

Η ορθόδοξη τοποθέτηση για τους πολιτικούς και τα κόμματα. ~ άγιος Παΐσιος ο αγιορείτης

Ὁ άγιος Παΐσιος γιά τίς ἐκλογές καί τά κόμματα. 

«Οι καιροί είναι δύσκολοι αλλά δεν το καταλαβαίνομε. 

Κοιμόμαστε με τα τσαρούχια». 

Λίγο πρίν τίς ἐκλογές εἶχαν πάει μερικοί ἐπισκέπτες στό Γέροντα μέ σκοπό νά τόν ρωτήσουν τί γνώμη εἶχε καί ποιόν, κατά τή γνώμη του, ἔπρεπε νά ψηφίσουν. Κι ἐκεῖνος ἀπάντησε:

-Κοιτάξτε βρέ παιδιά! Ποιος εἶναι πιό κοντά στήν Ἐκκλησία, ποιος ἀγωνίζεται γι’ αὐτήν καί γιά τήν πατρίδα καί ποιος ἔχει ζωή σύμφωνη μ΄αὐτά ποῦ λέει; Ὅποιον βλέπετε πώς εἶναι πιό καλός καί πιό κοντά στήν Ἐκκλησία, αὐτόν νά ψηφίζετε. Δέ λέω νά ψηφίζετε κόμματα, ὅπως αὐτά πού βγαίνουν καί λέγονται Χριστιανοδημοκρατικά κ.λ.π., γιατί εἶναι λάθος. Δέν πρέπει νά κομματιαζόμαστε. Ἐμεῖς πρέπει νά ἀγαποῦμε πρῶτα τήν Ἐκκλησία μας καί μετά τήν πατρίδα μας καί νά ψηφίζουμε αὐτούς πού βλέπουμε νά ἀγωνίζονται γι’ αὐτά τά δύο. 

Βλέπετε, ὁ Μακρυγιάννης κι ὅλοι οἱ μεγάλοι ἥρωες γί αὐτά τά δύο ἀγωνίστηκαν κι ἔχυσαν τό αἷμα τους. Πρῶτα ὑπέρ πίστεως καί μετά ὑπέρ πατρίδος. Γι’ αὐτό καί ‘μεις, σήμερα, πρέπει νά τούς εἴμαστε εὐγνώμονες, πού εἴμαστε ἐλεύθεροι καί ὄχι δοῦλοι τῶν Τούρκων καί νά προσπαθοῦμε τέτοιοι Ἕλληνες νά βγαίνουν στήν ἐξουσία, πού νά χύνουν τό αἷμα τούς πρῶτα ὑπέρ τῆς πίστεως καί μετά ὑπέρ τῆς πατρίδος. 

Σήμερα δυστυχῶς βάλαμε μέσα στή Βουλή ἀνθρώπους νά μᾶς διοικοῦν τῶν ὁποίων τό ἱστορικό εἶναι πολύ ἐπιβαρημένο... 

Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἱερομόναχου Χριστόδουλου Ἁγιορείτου 

“Ὁ γέρων Παΐσιος”

Όταν πλησίαζε ο καιρός για τις εθνικές εκλογές, πολλοί προσκυνητές ερχόντουσαν και ρωτούσαν τον άγιο ποια ήταν η γνώμη του και ποιόν εκείνος θεωρούσε άξιο, για να ψηφίσουν. Ο άγιος έλεγε: - Να ψηφίσετε όποιον βλέπετε ότι είναι ο καλύτερος, όποιον αγαπά τον Θεό και την πατρίδα μας, αυτόν να ψηφίσετε. Τότε εκείνοι, επί μονίμου βάσεως του απαντούσαν: - Γέροντα, όλοι το ίδιο είναι.

Κι εκείνος τους έλεγε: - Βρε παιδιά, κοιτάξτε εδώ πέρα: όλες οι ελιές ίδιες είναι και όλες έχουν δάκο, όμως άλλες έχουν εκατό τοις εκατό, ενώ άλλες πενήντα τοις εκατό. Εμείς, λοιπόν, εφόσον έχουμε ανάγκη από ελιές, πρέπει να κοιτάξουμε ποιες έχουν το λιγότερο δάκο, γιατί διαφορετικά δε γίνεται.

Και πάντα πρέπει να ψηφίζουμε με δύο κριτήρια: α) με το πόσο αγαπά ο υποψήφιος το Θεό και είναι συνειδητό μέλος της Εκκλησίας και β) με το πόσο αγαπά την πατρίδα και αποβλέπει στο γενικό καλό του τόπου κι όχι στο δικό του συμφέρον. Εάν κάποιος χρησιμοποιήσει κάποιο άλλο κριτήριο, εκτός από αυτά τα δύο, τότε κινείται ιδιοτελώς, και δεν είναι αυτό που κάνει χριστιανικό. Αργότερα θα επιτρέψει η Θεία Δικαιοσύνη να το πληρώσει...

Από βιβλίο Αγιορείτου Ιεροµονάχου: «Ο Γέρων Παϊσιος» 

(Εκδόσεις «ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ» 1994)

- Γέροντα, τώρα ποῦ πέρασε ἀπὸ ἐδῶ ὁ κίνδυνος, θὰ συνεχίσουμε νὰ προσευχώμαστε γι’ αὐτὸ τὸ θέμα;

– Μήπως ὑπάρχει τόπος χωρὶς πόλεμο; Τί θὰ πῆ “ἐδῶ” καὶ “ἐκεῖ”; Καὶ ἐκεῖ ποὺ τώρα ἔχουν πόλεμο ἀδελφοί μας εἶναι. Ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὕα δὲν εἴμαστε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι; Μοιράστηκε ὅμως ἡ οἰκογένειά μας, ἄλλοι εἶναι ἐδῶ, ἄλλοι ἐκεῖ. Μὲ τοὺς Ὀρθοδόξους εἴμαστε ἀδελφοὶ καὶ κατὰ σάρκα καὶ κατὰ πνεῦμα, ἐνῶ μὲ τοὺς ἄλλους εἴμαστε ἀδελφοὶ μόνον κατὰ σάρκα. Ἑπομένως, γιὰ ἕναν λόγο παραπᾶν, πρέπει νὰ προσευχόμαστε μὲ περισσότερο πόνο γι’ αὐτούς, γιατί αὐτοὶ εἶναι πιὸ ταλαίπωροι.

- Γέροντα, αὐτὸ τὸ διάστημα ποὺ τὰ πράγματα εἶναι δύσκολα γιὰ τὴν Ἑλλάδα, κάνω πολὺ κομποσχοίνι, ἀλλὰ σκέφτομαι καὶ ὅτι ἡ σωτηρία τῆς Ἑλλάδας δὲν κρέμεται ἀπὸ τὸ κομποσχοίνι μου.

- Δὲν εἶναι ὅτι ἡ σωτηρία τῆς Ἑλλάδας κρεμάστηκε ἀπὸ τὸ κομποσχοίνι σου, ἀλλὰ τὸ νὰ σκέφτεσαι συνέχεια τὴν δυσκολία ποὺ περνάει ἡ Ἑλλάδα, σημαίνει ὅτι πονᾶς τὴν πατρίδα καὶ ζητᾶς τὴν ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶναι ὁ μόνος ποὺ μπορεῖ νὰ βοηθήσει. Νὰ προσεύχεσθε νὰ ἀναδείξει ὁ Θεὸς πνευματικοὺς ἀνθρώπους, Μακκαβαίους, γιατί ὑπάρχει μεγάλη ἀνάγκη. 

Ἦρθε ὁ καιρὸς νὰ πολεμήση τὸ καλὸ μὲ τὸ κακό, γιατί τὴν παρανομία τὴν ἔχουν κάνει νόμο καὶ τὴν ἁμαρτία μόδα. Ὅταν ὅμως δεῖτε συμφορὲς στὴν Ἑλλάδα, τὸ κράτος νὰ βγάζει παλαβοὺς νόμους καὶ νὰ ὑπάρχει γενικὴ ἀστάθεια, μὴ φοβηθῆτε, θὰ βοηθήσει ὁ Θεός.

-Ἔτσι ὅπως τὰ λέτε, Γέροντα, πρέπει νὰ τὰ ἀφήσουμε ὅλα καὶ νὰ δώσουμε τὶς δυνάμεις μας στὴν προσευχή.

- Μά, χωράει συζήτηση γι’ αὐτό τό πράγμα; Ὅλος ὁ κόσμος βράζει σάν σέ καζάνι. Ἡ Ἐκκλησία, ἡ πολιτεία, ὅλα τά ἔθνη εἶναι ἄνω-κάτω! Καί τί ἐξέλιξη θά ἔχουμε κανείς δέν τό ξέρει. Ὁ Θεός νά βάλει τό χέρι του! […] Ὅσο μπορεῖτε, νά εὔχεσθε ταπεινά γιά τόν κόσμο πού ἔδωσε πολλά δικαιώματα στόν πονηρό καί ταλαιπωρεῖται...

Aπό το βιβλίο: «Λόγοι Γέροντος Παισίου, τόμος ΣΤ, 

περί προσευχής» (σ.31-32) – Ιεράς Μονής Ευαγγελιστού Ιωάννου, 

Θεολόγου Σουρωτής Θεσσαλονίκης

Στα θέματα της Πατρίδος δεν ήθελε οι Χριστιανοί να είναι αδιάφοροι. Πολύ λυπόταν που έβλεπε πνευματικούς ανθρώπους να επιζητούν να βολευτούν οι ίδιοι και να μην ενδιαφέρονται για την Πατρίδα. Ο καημός του και η απορία του ήταν πως οι υπεύθυνοι δεν αντιλαμβάνονται που οδηγούμαστε. Ο ίδιος από παλαιά διέβλεπε την σημερινή κατάσταση και ανησυχούσε. 

Λυπόταν για την πνευματική κατάπτωση των πολιτών. Μιλούσε αυστηρά γι΄ αυτούς που ψήφιζαν αντιχριστιανικούς νόμους. Λυπήθηκε για την αλλαγή της γλώσσας και είπε: «Η επόμενη γενεά θα φέρει Γερμανούς να μας μάθουν την γλώσσα μας, και τα παιδιά μας θα μας φτύνουν». 

Έγραφε σε επιστολή του: «Αυτοί που κατάργησαν τα Αρχαία πάλι θα τα ξαναφέρουν». Δημοσίευσε ένα σύντομο κείμενο υποστηρίζοντας τον αγνότατο πατριώτη και ευλαβέστατο ήρωα Μακρυγιάννη από τις εναντίον του άδικες και ψευδείς κατηγορίες. 

Ἔτσι ἀπὸ μερικὰ παλληκάρια κρατήθηκε τὸ Ἔθνος! Ὅσοι πεθαίνουν παλληκαρίσια, δὲν πεθαίνουν. Ἂν δὲν ὑπάρχει ἡρωισμός, δὲν γίνεται τίποτα. Καὶ νὰ ξέρετε ὁ πιστὸς εἶναι καὶ γενναῖος. Ὁ Μακρυγιάννης ὁ καημένος τί τράβηξε! Καὶ σὲ τί χρόνια! 

– «Κάπνισαν τὰ μάτια μου», λέει κάπου Γέροντα. 

– Ναὶ κάπνισαν τὰ μάτια του. Ἀπὸ τὴν ἔνταση καὶ τὴν ἀγωνία ποὺ εἶχε, ἦταν σὰν νὰ ἔβγαζαν ὑδρατμοὺς τὰ μάτια του. Βρέθηκε σ’ ἐκείνη τὴν κατάσταση καὶ ἀπὸ πόνο καὶ ἀγάπη θυσιαζόταν συνέχεια. Δὲν σκέφθηκε, δὲν ὑπολόγισε ποτὲ τὸν ἑαυτό του. Δὲν φοβήθηκε μὴν τὸν σκοτώσουν, ὅταν ἀγωνιζόταν γιὰ τὴν Πατρίδα. 

Ὁ Μακρυγιάννης ζοῦσε πνευματικὲς καταστάσεις. Ἀν γινόταν καλόγερος, πιστεύω ὅτι ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀντώνιο δὲ θὰ εἶχε μεγάλη διαφορά. Τρεῖς χιλιάδες μετάνοιες ἔκανε καὶ εἶχε καὶ τραύματα καὶ πληγές. Ἄνοιγαν οἱ πληγές του, ἔβγαιναν τὰ ἔντερά του, ὅταν ἔκανε μετάνοιες, καὶ τὰ ἔβαζε…μέσα. Τρεῖς δικές μου μετάνοιες κάνουν μία δική του. Ἔβρεχε τὸ πάτωμα μὲ τὰ δάκρυά του. Ἐμεῖς, ἂν ἤμασταν στὴ θέση του, θὰ πηγαίναμε στὸ νοσοκομεῖο νὰ μᾶς ὑπηρετοῦν… 

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο: Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β΄, 

«Πνευματικὴ Ἀφύπνιση» ,σ. 205-206, Ιεράς Μονής Ευαγγελιστού Ιωάννου, 

Θεολόγου Σουρωτής Θεσσαλονίκης

Κάποιος Πρωθυπουργός, του οποίου κατέκρινε δημοσίως ενέργειες επιζήμιες για το Έθνος και την Εκκλησία, ζήτησε να τον συνάντηση στην Σουρωτή. Ο άγιος απάντησε: «Ας έρθη, θα του τα ψάλω και μπροστά του». Είχε το ψυχικό σθένος αυτός ο πτωχός καλυβίτης να υψώνη την φωνή του άφοβα μπροστά στους ισχυρούς της ημέρας.

Όταν κάποιος πρόεδρος της Δημοκρατίας επισκέφθηκε το Άγιον Όρος, ο άγιος συνέστησε στα μοναστήρια να μην τον δεχθούν, γιατί είχε υπογράψει τον νόμο περί των αμβλώσεων. Από υπουργό που θέλησε να βοηθήσει γνωστό του Μοναστήρι δεν δέχθηκε τίποτε, γιατί ανήκε σε κόμμα που είχε υπογράψει αντιχριστιανικούς νόμους. Ο άγιος ήταν άνθρωπος της ειρήνης και της ενότητος. Δεν ανήκε σε κανένα κόμμα. Ήταν υπεράνω κομμάτων.

Απέρριπτε άθεα πολιτικά κόμματα και πολιτικούς που είχαν σχέση με την Μασωνία, για την αθεΐα τους και την πολεμική τους προς την Εκκλησία. Έλεγε: «Τι να το κάνω το «δεξί» ή το «αριστερό» χέρι, αν δεν κάνει σταυρό;», απορρίπτοντας έτσι τους άθεους πολιτικούς ανεξάρτητα από την πολιτική τους τοποθέτηση. Κάποια κόμματα, γνωρίζοντας την επιρροή του στον λαό, ζήτησαν να τον προσεταιρισθούν χάριν ψηφοθηρίας, αλλά ματαίως.

Τον επισκέπτονταν πολιτικά πρόσωπα, βουλευτές, υπουργοί, γερουσιαστές από τις Η.Π.Α. και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος του έστελνε κάρτες. Από κανέναν όμως δεν ζήτησε τίποτε για τον εαυτό του ή για γνωστά του μοναστήρια. Μόνο ζητούσε να ενεργούν για το καλό της Πατρίδος και της Εκκλησίας.

Ακόμη βοήθησε πολλούς κρατικούς υπαλλήλους με τις συμβουλές του να είναι τίμιοι και ευσυνείδητοι στην εργασία τους. Γενικώς συμβούλευε όλους να έχουν σεβασμό και αγάπη προς την Πατρίδα, να ενεργούν για το κοινό καλό ευσυνείδητα και να μην παρασύρονται από το γενικό πνεύμα της αδιαφορίας, της ισοπεδώσεως των πάντων, του βολέματος και της καταχρήσεως. 

Παρακινούσε, λέγοντας: «Να κάνουμε προσευχή ο Θεός να φωτίζει τους υπευθύνους που έχουν θέσεις μεγάλες στην Πολιτεία». Όταν υπήρχε ένταση στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, έλεγε: «Πολλά σύννεφα μαζεύτηκαν. Αν μπορέσουμε να τα διώξουμε» (με την προσευχή).

Σε παρόμοια περίπτωση έκανε Θεία Λειτουργία στο Καλύβι του. Στους Μακαρισμούς δεν έψαλλε ο,τι προέβλεπε το τυπικό, αλλά από τον κανόνα του οσίου Νικολάου του Κατασκεπηνού, γιατί ήταν κατάλληλο για την περίπτωση αυτή: «Αθέων Αγαρηνών τα βέλη σύντριψον Δέσποινα, και πάσαν επιβουλήν δαιμόνων ματαίωσον, λαόν χριστεπώνυμον σκέπων και φυλάττων, ίνα πόθω σε δοξάζωμεν».

Βίος Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου

† Ιερομονάχου Ισαάκ

Πηγή: Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

Κάποιους εκ των ψαλμών που χρησιμοποιούσαν τόσο ο Γέροντας Παΐσιος , όσο και ο Άγιος Αρσένιος και οι οποίοι αναφέρονται στην πολιτική κατάσταση και στους άρχοντες του τόπου:

ΨΑΛΜΟΣ 51ος (Τί ἐγκαυχᾷ ἐν κακίᾳ, ὁ δυνατός...) Για να μετανοήσουν οι σκληρόκαρδοι άρχοντες και να γίνουν ευσπλαχνικοί, για να μη βασανίζουν τον λαό.

ΨΑΛΜΟΣ 93ος (Θεὸς ἐκδικήσεων Κύριος...) Για να φωτίσει ο Θεός τους άτακτους ανθρώπους, που δημιουργούν θέματα στο έθνος και αναστατώνουν τον λαό και τον ταλαιπωρούν με ακαταστασίες και φαγωμάρες.

ΨΑΛΜΟΣ 110ος (Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε… ἐν βουλῇ εὐθέων...) Για να μετανοήσουν οι άδικοι κριτές και να κρίνουν δίκαια τον λαό του Θεού.

Σύνθεση και επεξεργασία κειμένων Λαμπρινή Παπαποστόλου

για Λόγος Φωτός

Σ' αγαπώ, γιατί μου μοιάζεις... ~ Όσιος γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης

Σ΄αγαπώ, γιατί μου μοιάζεις..

Ο παπα-Εφραίμ Κατουνακιώτης έλεγε στον πατέρα Ευάγγελο Παπανικολάου, και πριν και μετά την χειροτονία του πατρός Ευαγγέλου:

«Η δουλειά του παπά είναι να διαβάζει ονόματα, χιλιάδες ονόματα, ειδικά των κεκοιμημένων. Οι ζωντανοί όλο και κάποιον θα βρουν να του πουν τον πόνο τους, όλο και κάποιος θα τους στηρίξει έστω λίγο. Στην άλλη ζωή όλοι είναι εν μετανοία, αλλά δεν μπορούν οι ίδιοι να κάνουν τίποτα. Δουλειά του παπά, είναι να μνημονεύει ονόματα κεκοιμημένων στην Προσκομιδή».

«Μια φορά», έλεγε ο παπά-Εφραίμ, «κοιμήθηκε ένα καλογέρι μου. Είδα κατόπιν ότι το καλογέρι δεν είχε πάει σε καλό μέρος… Έκανα λοιπόν μεγάλη προσευχή για την ψυχή του καλογεριού μου.

Το βράδυ εμφανίζεται ο Χριστός και μου λέει:

«Σταμάτα να προσεύχεσαι για το καλογέρι σου, γιατί αυτός έχει τελειώσει».

Ο παπα-Εφραίμ, τίποτα. Συνέχιζε ακάθεκτος τις προσευχές και τα κομποσχοίνια και τη μνημόνευση του καλογεριού του στην Προσκομιδή.

Του εμφανίζεται ξανά ο Χριστός μας και του λέει:

«Σε παρακαλώ, σταμάτα να τον μνημονεύεις. Αυτός δεν θα αλλάξει μέρος».

Ο παπα-Εφραίμ συνέχιζε την προσευχή για το καλογέρι, του οποίου η ψυχή δεν είχε πάει στον Παράδεισο. Έρχεται ο Χριστός μας για τρίτη φορά στον παπα-Εφραίμ και του λέει:

«Σ΄αγαπώ, γιατί μου μοιάζεις! Το καλογέρι σου δεν αξίζει ό,τι ζητάς, αλλά θα γίνει, επειδή μου μοιάζεις!».

Σ΄αγαπώ, γιατί μου μοιάζεις..

Από ομιλία του πατρός Ευαγγέλου Παπανικολάου για τον 

όσιο γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη. 

Πηγή: Άγιος Παντελεήμων